Daniel Gerhard VAN DER VAT

1909 - 1977  (67 jaar)

• Naam	Daniel Gerhard VAN DER VAT
  Roepnaam	Daan
  Geboorte	15 augustus 1909	Groningen   [1]
  Geslacht	Mannelijk
  Beroep	docent Engels, journalist, schrijver
  Overlijden	5 augustus 1977	's-Gravenhage
  		overlijdensadvertentie
  Aantekeningen	Woonplaatsen en adressen: Groningen, Grote Markt 37 (1909) Venlo Venray, Leunscheweg 2 (1923-1927) - Gymnasium Immaculatae Conceptionis Groningen Kopenhagen Londen (1935) Arnhem, Steenstraat 87 (1936) Groningen, Oude Ebbingestraat 39a (1936) Groningen, Steentilstraat 13b (1937) Alkmaar, Nieuwlandersingel 53 (1937) Alkmaar, Costerstraat 22 (1938) Stoke Newington, London, GB, 31 Londesborough Road (1938) Alkmaar, Corfstraat 5 (1938) Alkmaar, Blekerskade 7 (1940) Alkmaar, Westerweg 103 (1941) Londen (1945) Amsterdam, Dirk Schäferstraat (1967) Amsterdam, Langswater 481 (1969) 's-Gravenhage, Tarwekamp 145 (vanaf juli 1972) Daniel Gerhard van der Vat - roepnaam Daan - werd op 15 augustus 1909 in Groningen geboren. Zijn vader had een manufacturenwinkel en zijn moeder was tot aan haar huwelijk filiaalhoudster van een vestiging van C&A geweest. Een jaar voordat Daan geboren werd, had zijn vader een nieuwe winkel geopend op de Grote Markt 37 in Groningen en het gezin woonde boven de winkel. Daans vader zette zijn jongere zonen onder druk om een priesteropleiding te volgen. Daan werd aangemeld op het internaat van het Gymnasium Immaculatae Conceptionis van de Franciscanen in Venray, maar hij kwam erachter dat hij niet geschikt was voor het kloosterleven of het priesterschap. Na zijn afgebroken priesteropleiding ging hij Engelse taal- en letterkunde studeren aan de Universiteit van Groningen. In 1932 slaagde hij voor zijn kandidaatsexamen. Hij deed een deel van zijn onderzoek in Kopenhagen en vervolgde zijn studie in Londen. In Engeland leerde hij Kathleen Devanney kennen, met wie hij in 1938 in Londen trouwde. Kort na het huwelijk vestigde het paar zich in Alkmaar, waar Daan als docent werkte. In 1939 werd hun zoon Daniel geboren. Naast zijn werk als docent vond Daan nog tijd om te schrijven. Onder het pseudoniem Daan Zonderland schreef hij kinderboeken, waaronder de Jeroen-reeks. In 1945 nam Daan ontslag als docent omdat hij gevraagd werd om voor het katholieke dagblad De Tijd te gaan werken als buitenlandcorrespondent. Zijn standplaats was Londen, dus het gezin verhuisde daarheen. Onder zijn eigen naam bracht hij verschillende boeken uit, waaronder Britten, beesten en buitenlanders (1953), en hij publiceerde onder zijn pseudoniem verschillende light verse poëziebundels, zoals Redeloze rijmen (1952) en De kok van Marienbad (1953). In 1954 werd Daan voorgedragen voor de benoeming tot hoogleraar in de Engelse taal- en letterkunde aan de Gemeentelijke Universiteit van Amsterdam, maar zijn benoeming werd afgeblazen, omdat hij voor en ook nog gedurende de oorlog fascistische sympathieën zou hebben gekoesterd. Waarschijnlijk is dit terug te voeren op het feit, dat hij in 1940 en 1941 een correspondentie heeft gevoerd met H. Pétillon, secretaris van het Nationaal Front. Deze correspondentie wordt overigens pas in 2040 openbaar, dus de exacte inhoud daarvan is momenteel niet bekend. Na zijn stationering in Londen verhuisden Daan en Kathleen in 1967 naar Amsterdam en in 1972 naar een flat aan de Tarwekamp in Den Haag. Op 5 augustus 1977 is Daan in een ziekenhuis in Leidschendam overleden. Zijn weduwe keerde na enige tijd terug naar Engeland, waar hun zoon Dan (Daan jr., alias Jeroen) was blijven wonen. Hij trad trouwens als journalist en schrijver in de voetsporen van zijn vader.
  Persoon-ID	I3726	a1
  Laatst gewijzigd op	24 januari 2024

  
  

  Vader	Dominicus Hieronimus VAN DER VAT,   geb. 21 februari 1870, Sneek ovl. 6 september 1941, Groningen (Leeftijd 71 jaar)
  Moeder	Elisabeth Petronella Sofia ALBERING,   geb. 28 maart 1873, Groningen ovl. 20 november 1941, Groningen (Leeftijd 68 jaar)
  Huwelijk	4 augustus 1897	Vries   [2]
  Gezins-ID	F161	Gezinsblad  |  Familiekaart

  
  

  Gezin	Kathleen Susan DEVANNEY,   geb. 2 maart 1905, Spitalfields, Groot-Brittannië ovl. 25 januari 1994, Londen, Groot-Brittannië (Leeftijd 88 jaar)
  Huwelijk	21 april 1938	Stoke Newington, Groot-Brittannië
  	kerkelijke inzegening op 21 april 1938 in de Church of Our Lady of Good Counsel te Londen
  		huwelijkakte 21 april 1938
  		Stoke Newington, Our Lady of Good Counsel de kerk waar Daan en Kathleen in 1938 trouwden
  Kinderen	1. Daniel Franciscus Jeroen VAN DER VAT,   geb. 28 oktober 1939, Alkmaar ovl. 9 mei 2019 (Leeftijd 79 jaar)
  Gezins-ID	F1243	Gezinsblad  |  Familiekaart
  Laatst gewijzigd op	23 januari 2024

  
  

• Foto's		Daan van der Vat Daniel Gerhard VAN DER VAT (1909-1977), pseudoniem: Daan Zonderland
  		Daan van der Vat Daniel Gerhard VAN DER VAT (1909-1977), pseudoniem: Daan Zonderland

  
  

  Documenten » Dia voorstelling		Venray, Leunseweg Van 1923 tot 1927 bezocht Daan het Gymnasium Immaculatae Conceptionis aan de Leunseweg te Venray. Het was een opleiding van de Orde van de Franciscanen (O.F.M.). Daan was er internaatstudent. Ook zijn broers Jan, Gerard en Carel studeerden er, hoewel Carel het er maar twee maanden volhield. Gerard werd uiteindelijk tot priester gewijd, de anderen niet.
  		aanstelling Appingedam Nadat Daan zijn studie Engelse taal- en letterkunde had afgerond, kreeg hij een aanstelling bij de Rijks HBS te Appingedam. uit: Nederlandsche Staatscourant, 3 november 1936
  		Alkmaar, RK Lyceum Daan werkte op deze school vanaf 1937. De foto dateert ongeveer van die tijd. Het schoolgebouw stamt uit 1929. Het bevindt zich op de Blekerskade 11. Daan woonde met zijn gezin op een steenworp afstand: Blekerskade 7.
  		inauguratie Begin 1938 werd Daan aangesteld als privaatdocent aan de universiteit van Leiden, Dit krantenbericht werd opgesteld naar aanleiding van zijn inauguratierede. uit: Alkmaarsche Courant, 12 oktober 1938
  		Alkmaar, Murmellius Gymnasium Van 1940 tot 1945 gaf Daan op deze school les. Het Murmellius gymnasium is de voortzetting van de Alkmaarse Latijnse school waar Johannes Murmellius (1480-1517) tussen 1513 en 1517 rector was. Naar deze humanist en neolatijnse dichter is de school vernoemd. Op 16 maart 1904 werd de school opgericht als Stedelijk Gymnasium van Alkmaar. De foto dateert van 1941. In mei 1943 werd het schoolgebouw door de Wehrmacht gevorderd.
  		Jeroen en de zilveren sleutel In 1942 publiceerde Daan van der Vat onder het pseudoniem Daan Zonderland zijn eerste kinderboek. Er zouden in de loop der jaren nog verschillende andere volgen.
  		Britten, beesten en buitenlanders (1953) Onder zijn eigen naam publiceerde Daan van der Vat verschillende luchtige observaties over Engeland, waar hij als correspondent woonde en werkte, en de Engelsen. Volgens een advertentietekst wordt in dit boek 'de Engelse natie nu eens in de luren gelegd en dan weer uit de doeken gedaan'.
  		Voorgedragen als hoogleraar In 1954 wordt Daan van der Vat door B&W van Amsterdam voorgedragen als hoogleraar Engelse taal- en letterkunde aan de Gemeentelijke Universiteit. uit: Nieuw Utrechtsch Dagblad, 19 mei 1954
  		gepasseerd voor de functie van hoogleraar Bij de behandeling van de voordracht tot aanstelling van een hoogleraar aan de GU te Amsterdam, kreeg Van der Vat te weinig stemmen, ondanks dat hij als nummer 1 op de voordracht stond. Dat de stemming negetief voor hem uitpakte, zou te maken kunnen hebben met de verdenking dat hij voor de oorlog fascistische sympathieën zou hebben gehad. uit: De Volkskrant, 24 juli 1954
  		Den Haag, Tarwekamp In 1972 verhuisden Daan en Kathleen naar een flat op de Tarwekamp in de Haagse wijk Mariahoeve. Het is het flatgebouw rechts op deze foto, die dateert uit 1980.
  		in memoriam Daan van der Vat Op 5 augustus 1977 overleed Daan van der Vat op 69-jarige leeftijd in Ziekenhuis Sint-Antoniushove in Leidschendam. Hij was al geruime tijd ziek. Verschillende kranten besteedden destijds aandacht aan zijn overlijden. uit: De Telegraaf, 13 augustus 1977
  		Er zwom een garnaal door het Kattegat Het bekendst is Daan Zonderland misschien wel geworden als schrijver van nonsensgedichten en kolderrijmen. Zijn verzamelde gedichten zijn in 2007 bij Bert Bakker heruitgegeven. Mede daardoor wordt hij nog steeds gezien als de voornaamste vertegenwoordiger van het light verse in Nederland.

  
  

  (Levens)Verhalen

  Daniel Gerhard van der Vat (1909-1977) Daan Zonderland, journalist en schrijver

  
  

• Bronnen

  [S35] Groninger Archieven, BS Groningen 1909, geboorteakte nr. 1273. Gemeente: Groningen Datum geboorte: 15 augustus 1909; tijdstip: 13:00 uur Datum aangifte: 16 augustus 1909 Geboren: Daniel Gerhard VAN DER VAT Vader: Dominicus Hieronimus VAN DER VAT, 39 jaar, winkelier. wonende te Groningen Moeder: Elisabeth Petronella Sofia ALBERING, zonder beroep, wonende te Groningen Aangever: de vader [S6] Drents Archief, BS Vries 1897, huwelijksakte nr. 25. Gemeente: Vries Datum huwelijk: 4 augustus 1897 Bruidegom: Dominicus Hieronimus VAN DER VAT, 27 jaar, winkelbediende, geboren te Sneek, wonende te Groningen Bruid: Elisabeth Petronella Sofia ALBERING, 24 jaar, zonder beroep, geboren te Groningen, wonende te Vries, binnen de laatste maanden te Sneek Vader bruidegom: Titus VAN DER VAT, overleden Moeder bruidegom: Maria Elisabeth POTMA, zonder beroep, wonende te Sneek Vader bruid: Johan Heinrich August ALBERING, overleden Moeder bruid: Berendina VAN DER WERF, zonder beroep, wonende te Vries Getuigen: Lambertus Carolus TIMMERMANS, 64 jaar, veldwachter te Vries, Bauke Jetzes HIJLKEMA, 59 jaar, zaakwaarnemer te Sneek, oom van den bruidegom, Johannes BLOM, 42 jaar, kleermaker te Sneek, zwager van den bruidegom en Johan August Heinrich ALBERING, 29 jaar, boekhouder te Groningen, broeder der bruid